Muzeum / książeczka legitymacyjna / Id: 146

Książeczki Legitymacyjne z lat 1869 i 1888.

zbiory własne muzeum

Wstęp

Książeczka Legitymacyjna była swojego rodzaju dowodem tożsamości. Jednak jej podstawowym celem było potwierdzenie miejsca zamieszkania osoby, której została wydana. Miało to przeciwdziałać nielegalnej migracji i lepszej kontroli mieszkańców Królestwa Polskiego. Książeczki Legitymacyjne istniały co najmniej od roku 1813 wprowadzone "Postanowieniem Namiestnika Królestwa z dnia 27 stycznia 1813 roku". (patrz: strona Archiwum Panstwowego w Lublinie). Przedstawione poniżej Książeczki Legitymacyjne wykonane zostały wg wzoru zatwierdzonego przez Radę Administracyjną Królestwa w dniu 10/22 listopada 1861 r. Jeden fakt jest niewątpliwie zaskakujący. Mimo, że prawie wszystkie urzędowe dokumenty wydawane na terenie zaboru rosyjskiego po 1863 roku były sporządzane w języku rosyjskim (lub były dwujęzyczne), Książeczki Legitymacyjne miały wyłącznie POLSKI tekst(!). Zaskoczeniem jest również umieszczenie na warszawskich książeczkach herbu miasta, mimo że nie był to dokument magistracki lecz policyjny a syrenka nie była uznawana przez władze carskie za herb miasta!!!



Okładki

Po lewej stronie książeczka wydana w roku 1869 dla Marianny S. zaś po prawej książeczka jej córki Apolonii wydana w roku 1888.

Dane osobowe

Marianny

Apolonii

"Obowiązki każdego mieszkańca stałego Warszawy"

Obie książeczki mają tekst identycznej treści.

"Zmiany mieszkań" - czyli wędrówka po Warszawie

Strony od 10 do 24 byly przeznaczone na wpisy związane ze zmianą miejsca zamieszkania. Warto zwrócić uwagę, że do 1890 roku nazwy ulic były pisane po polsku, późniejsze wpisy są już wyłącznie w języku rosyjskim i są potwierdzane stemplami adresowymi i podpisami zarządców domów.

"Wędrówka Marianny"

"Wędrówka Apolonii"

W książeczce Apolonii jest na przestrzeni 14 lat aż 14 wpisów meldunkowych!!! Często na okresy nawet krótsze niż miesiąc. Spośród wielu potencjalnych powodów takiej "mobilnosci" Apolonii, najbardziej prawdopodobnym wydaje się przypuszczenie że właścicielka tego dokumentu pracowała jako pomoc domowa, służąca lub guwernantka.