Architekt:
Adolf A. Loewe.
Budowa:
1866-80
HISTORIA:
Budowę kościoła rozpoczęła się w 1866 r. (pastor Józef Spleszyński) i z powodu wysokich kosztów trwała 14 lat. Neogotycki budynek zaprojektował parafianin - architekt Adolf Loewe. W dniu 24 października 1880 r. nastąpiło poświęcenie kościoła przez superintendenta generalnego i pastora Augusta Karola Diehla.
W czasie II wojny światowej kościół znajdował się na terenie tzw. enklawy ewangelickiej i z trzech stron otaczał go mur getta.
Uszkodzony:
W 1944 r. kościół został poważnie uszkodzony m.in. spłonęło prezbiterium wraz z drewnianą kazalnicą i obie zakrystie. Reszta kościoła ocalała, wieża była przygotowana przez Niemców do wysadzenia.
Odbudowany:
Po wojnie wspólnota rozpoczęła etapową odbudowę, a kościół przez pewien czas służył także warszawskim luteranom, po tym jak kościół na pl. Małachowskiego spłonął we wrześniu 1939 r.
OPIS:
Budynek ceglany, w konstrukcji wykorzystano żeliwo. Ma formę trójnawowej hali na rzucie prostokąta z pięciobocznym prezbiterium. Fasada trójosiowa z centralną 60-metrową wieżą, zwieńczoną ażurowym ośmiobocznym hełmem o konstrukcji stalowej. Jej kształt wzorowany jest na wieży gotyckiej katedry Najświętszej Marii Panny we Fryburgu Bryzgowijskim. Ostrołukowy portal główny znajduje się na osi wieży, wysunięty jest przed lico i zwieńczony trójkątnym szczytem. Nad portalem znajduje się rozeta, powyżej ostrołukowe okno. W bocznych osiach ma ostrołukowe okna. Nad dachem nawy wieża przechodzi w ośmiobok z pinaklami na narożach, pomiędzy nimi zegar z tarczą z trzech stron. We wnętrzu kościoła znajduje się empora nad nawami bocznymi, wsparta na kolumnach na rzucie czteroliścia. Kolumny kontynuowane są w partii empor, pomiędzy nimi na piętrze balustrada w formie ażurowych łuków z motywem rozety. Przez całe wnętrze, na wysokości empory przebiega fryz z motywem czteroliścia wpisanego w koło. We wnętrzu zachowane są oryginalne elementy dawnego wyposażenia m.in.: neogotycka drewniana chrzcielnica, organy firmy Schlag und Söhne z 1900 r., ławki i stolarka drzwiowa.
Opis na podstawie wpisów na portalach: Reformowani.org.pl i Zabytek.pl
