Architekt:
Józef Grzegorz Lessel.
Budowa:
1836.
(inne daty podawane w literaturze: 1840 i 1845)
Synagoga powstała na parceli należącej od dziesięcioleci do rodziny królewskiego liweranta Szmula Zbytkowera, później do jego syna Berka Sonnenberga - założyciela rodu Bergsohnów. Zapewne jeszcze przed 1794 na parceli istniała niewielka bożnica, zniszczona w czasie Rzezi Pragi w 1794, i z funduszy Berka Sonnenberga wkrótce potem zastąpiona nową;
W 1807 obok bożnicy Sonnenberg wystawił dodatkowo bejt ha-midrasz - ośrodek studiów talmudycznych, po czym parcelę wraz z zabudowaniami przekazał praskiej gminie żydowskiej. Synagoga ta została zniszczona podczas powstania listopadowego; fundusze na wzniesienie nowej przekazał syn Berka - Gabriel Bergsohn oraz praski dozór bożniczy, który uzyskał zgodę na odbudowę obiektu w 1835.
Kosztem około 40 tys. złotych wzniesiono budynek w kształcie rotundy z niższym obejściem, gdzie mieścił się babiniec – część synagogi przeznaczona wyłącznie dla kobiet. Bezpośrednią inspiracją dla architekta był zapewne zbór ewangelicki na pl. Małachowskiego, projektowany przez S. B. Zuga; na Szerokiej klasycystyczna rotunda otrzymała trzy portyki – zachodnim wchodzili do synagogi mężczyźni, południowym – kobiety, zaś wschodni, pozbawiony drzwi, mieścił aron ha-kodesz, szafę mieszczącą zwoje tory. Poza codzienną modlitwą i tradycyjnymi świętami religijnymi praska synagoga słynęła z nabożeństw okolicznościowych - w rocznicę uchwalenia konstytucji 3 maja, odzyskania niepodległości, Rzezi Pragi, śmierci Szmula Zbytkowera itp.
W czasie II wojny św., w celu upokorzenia wyznawców judaizmu, hitlerowcy w synagodze urządzili odwszalnię.
Rozbiórka:
Zdewastowany budynek przetrwał wojnę w niezłym stanie, został zabezpieczony i w 1949 wpisany do rejestru zabytków. Z zapomnianych obecnie przyczyn budynek został mimo to zburzony w 1955 lub 1961 – stertę gruzu obsypano ziemią tworząc górkę saneczkową, zaś na pozostałym terenie urządzono plac zabaw.
W 2002 Janusz Sujecki z ZOK wraz z archeolog Anną Przybyszewską odkopali niewielki fragment fundamentów synagogi, odnajdując przy okazji ułamki dawnej posadzki; fakt ten zaowocował bezowocną – póki co – dyskusją na temat ewentualnej rekonstrukcji synagogi.
