Wstęp
Na początek kilka uwag natury technicznej, poniżej informacje historyczne:
1. Zgodnie z umową o współpracy zawartą z Archiwum, wykorzystywanie, kopiowanie, powielanie materiałów, których właścicielem jest Archiwum Państwowe w Warszawie (d. Archiwum Państwowe m.st. Warszawy), jest niedozwolone bez zgody Archiwum. Prośby o wyrażenie w/w zgody prosimy kierować bezpośrednio do Archiwum.
2. Zdjęcia z Referatu Gabarytów będziemy sukcesywnie dodawali do swojej strony, w większej niż obecnie prezentowana rozdzielczości. Obecna forma prezentacji miniaturek ma na celu głównie popularyzację wiedzy na temat zawartości tej kolekcji.
UWAGA: od marca 2015 r. cała kolekcja zdjęć w "przyzwoitych" rozdzielczościach jest dostępna na stronie Archiwum Państwowego w Warszawie: link.
3. W przypadku chęci posiadania odbitki zdjęcia w większej rozdzielczości niż prezentowana na stronie "Architektura Przedwojennej Warszawy" prosimy o bezpośredni kontakt z Archiwum. Zdjęcia z Referatu Gabarytów znajdują się pod sygnaturą: Akta Miasta Warszawy; Zarząd Miejski w m. st. Warszawie; Wydział Planowania Miasta; Referat Gabarytów.
Opisy pod zdjęciami są nazwami plików, które otrzymaliśmy od Archiwum. Sygnatury konkretnych zdjęć są podane na stronie Archiwum.
4. Zdjęcia na stronie są umieszczone bez sprawdzenia poprawności opisów. Wynikają z tego dwa problemy:
- wiemy o istnieniu błędów w opisach – przykładem są zdjęcia Solca opisane jako Łazienkowska,
- budynki narożne są przypisane tylko do jednej ulicy.
W związku z powyższym bardzo prosimy o zgłaszanie uwag i korekt na adres referat.gabarytow@warszawa1939.pl - mamy nadzieję, że docelowo uda się stworzyć poprawną i kompletną bazę danych dotyczących zdjęć.
Historia i miejsce Referatu w strukturze Zarządu Miasta:
W 1881 w celu stworzenia szczegółowych planów Warszawy na potrzeby budowy wodociągów i kanalizacji został powołany Wydział Pomiarów (zobacz stronę o planach Lindley-a).
W 1896 Wydział został przemianowany na Biuro Pomiarów.
W 1917 Biuro Pomiarów włączono w struktury Wydziału Technicznego Magistratu.
Następne lata działania Biura nie są mi znane. W 1926 w strukturach Wydziału VII Technicznego Magistratu znajdowało się Biuro Regulacji i Pomiarów, prawdopodobnie będące kontynuacją Biura Pomiarów.
W 1934 Biuro Regulacji i Pomiarów zostało zreorganizowane, a jego kierownik Stanisław Różański otrzymał od prezydenta Stefana Starzyńskiego misję stworzenia nowej jakościowo instytucji planistycznej w obrębie władz miejskich.
W efekcie w 1935 zostaje stworzony Wydział Planowania Miasta, w skład którego wchodziły cztery sekcje:
- Ogólna
- Pomiarów
- Planowania
- Realizacji Planów
W strukturach Sekcji Planowania znajdowały się Oddziały:
- Oddział Planu Ogólnego
- Oddział Planów Szczegółowych
- Oddział Planów Specjalnych
Do zasadniczych działań Oddziału Planów Szczegółowych należało opracowywanie, zgodnie ze wskazaniami planu ogólnego i na podstawie szczegółowych studiów dotyczących stanu istniejącego, planów szczegółowych dla poszczególnych części i dzielnic miasta.
Zadania Oddziału były realizowane przez mniejsze komórki, wśród nich znajdował się m.in.:
- Referat Zabytków
- Referat Gabarytów